%20(7500%20%C3%97%201400px).png){kind=logo}
Als geboren Brusselaar behoort de Groene Wandeling tot het vaste repertoire wanneer ik er weer even tussenuit moet, maar daarvoor niet te ver reizen wil. Het bijna 60 kilometer traject, voor zowel wandelaars als fietsers, loopt helemaal rond de Belgische hoofdstad en rijgt natuurreservaten, parken en andere groene zones aan elkaar. En dat in een sterk verstedelijkt gebied! Zo krijg je als Brusselaar, maar ook als bezoeker, een andere kijk op Brussel. Vaak erg verrassend! Het loont ook de moeite om soms eens het parcours te verlaten en de nabije omgeving te verkennen.
Ontelbare keren ben ik de Groene Wandeling al gewandel en gefietst, maar steeds opnieuw ontdek ik nieuwe dingen. Elk seizoen is anders en bovendien merk je ook dat de stad op enkele plaatsen oprukt. Sinds het parcours werd gecreëerd, ergens in 2007, heb ik al menig plekje weten verstedelijken zoals bijvoorbeeld in Neerpede, Woluwe of het Engelandplateau in Ukkel.
Hierbij de ultieme gids voor de Groene Wandeling of Promenade Verte rond Brussel.
Praktisch
Wandelrichting
Of je de lus nu in wijzerzin of in tegenwijzerzin wandelt doet er niet toe. Het parcours is perfect bewegwijzerd in de twee richtingen.
Kan ik slechts een klein stuk wandelen?
Ja. Omdat er bijna overal openbaar vervoer in de buurt is, kan je heel makkelijk van en naar het parcours reizen. Je kiest dus zelf je afstanden.
Welke stuk is het mooist?
Het antwoord op die vraag is natuurlijk zeer subjectief. Één van mijn favoriete stukken is van de Keyenbempt in Ukkel tot de molen in Woluwe, een afstand van ongeveer 19 kilometer. Maar dat is dan weer omdat ik langs die kanten van Brussel ben opgegroeid.
Waar kan ik de gids vinden?
Het wandelboekje met kaarten is te verkrijgen bij Leefmilieu Brussel of gewoon online te downloaden.
Bereikbaarheid
Het parcours is erg makkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer. Overal heb je wel een bus- of tramhalte, of zelfs een metrostation in de buurt van waaruit je richting één van de hoofdstations zoals Brussel-Zuid of Brussel-Centraal kan rijden. Enkel in het Zoniënwoud heb je over een afstand van drie à vier kilometer helemaal niets.
GPX
Hieronder kan je het gpx-bestand downloaden van de Groene Wandeling zoals ik hem in oktober 2022 wandelde.
Fotoverslag
Via onderstaand fotoverslag kan je zelf een beeld vormen van de pracht van het traject. In dit verslag vertrek ik vanaf het natuurreservaat van Kinsendael in Ukkel en wandel in tegenwijzerzin. De foto's werden gemaakt in verschillende seizoenen, over verschillende jaren. Heb je vragen? Aarzel dan niet om me te contacteren.
0,0 > 1,0 km: Natuurreservaat Kinsendael-Kriekenput
Hoewel de Groene Wandeling niet door het reservaat van Kinsendael gaat, is het toch een aanrader. Je kan verschillende paden door het kleine reservaat volgen. Ik volgde een traject via knuppelpaden. In de Kriekenput wandel je over een stenen pad richting Engelandplateau.
2,8 km: Buysdellelaan, De Perckestraat
In de Buysdellelaan vind je nog een typische oude, smalle kasseiweg. Een van de weinige nog resterende in Brussel. De Perckestraat ligt op de grens tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Linkebeek in Vlaanderen. Een maand geleden was het veld op de tweede en derde foto helemaal verdord door de extreme droogte deze zomer. Een van de trajecten van de Groene Wandeling loopt via het prachtige Verrewinkelbos i.p.v. via de Buysdellelaan en is een mooi alternatief.
8,0 km: Tournay-Solvaypark
Nadat je het Zoniënwoud hebt verlaten arriveer je meteen naast het Tournay-Solvaypark. Ooit nog privaat domein van de bekende familie Solvay, werd het in de jaren '70 aan een vastgoedmaatschappij verkocht. Die lieten het domein verkommeren. Enkele jaren later kocht het Brussels Gewest het park en opende het voor het publiek. En dat terecht, want deze parel met zijn moestuinen, kruidentuin, appelboomgaard, vijvers en Engelse tuin is een echte parel. In 1984 werd het kasteel door een brand verwoest en bleef vele jaren een ruïne. Pas recentelijk werden renovatiewerken gestart, die nu nog steeds gaande zijn.
8,2 > 8,7 km: Vijvers van Bosvoorde
Nog één van mijn favoriete plaatsen in Brussel. Je kan er op één van de banken langs de Vuursteenweg tot rust komen en als de begroeiing niet zo hoog staat de vijvers bewonderen.
10,7 > 11,7 km: Park Tenreuken, Park Seny en de Wasvrouwensteeg
De rivier Woluwe ontspringt aan de vijvers van Bosvoorde en zal de volgende zes kilometer gevolgd worden. Je passeert de mooie parken van Tenreuken en Seny en volgt dan een smalle steeg, de zogenaamde Wasvrouwensteeg die slalomt langs de rivier.
12,8 > 15,4 km: Spoorwegwandeling
Op het oude tracé van de spoorlijn Brussel-Tervuren wandel je langs o.m. het Park van Woluwe, de Mellaertsvijvers, het Trammuseum en zie je ook nog overblijfselen van stations. Ben je met de kinderen onderweg, dan kan een bezoek aan het Trammuseum zeker niet uitblijven. In sommige weekends kan je ook met een oude tram meerijden naar Tervuren op één van de mooiste tramtrajecten in België.
16,0 > 17,4 km: Maloupark, Lindekemalemolen, Kapel van Lenneke Mare, Hof Ter Musschenpark en Molen van Woluwe
In anderhalve kilometer is er veel te zien. Eerst ga je door het Maloupark om dan weer de Woluwe te volgen langs de Lindekemalemolen. Deze watermolen uit de twaalfde eeuw herbergde tot voor kort een restaurant, maar staat nu te koop. Ik neem hier graag de variant via de kapel van Lenneke Mare met zijn 14de eeuwse oorsprong. Dan gaat het in rechte lijn naar het Natura 2000-gebied van Hof ter Musschen. Aan de oude Molen van Woluwe kan je rusten op een bankje met zicht op het natuurgebied.
21,8 > 23,3 km: Begraafplaats van Brussel en Gemeentehuis Evere
Na de molen van Woluwe volgt er een, in mijn ogen, minder aantrekkelijk stuk van ongeveer vier kilometer door Sint-Lambrechts-Woluwe en Evere. Het kerkhof van Brussel is wel een bezoek waard. Het is een enorm grote begraafplaats met o.m. graven van bekende Belgische politici zoals Adolphe Max, Charles de Brouckère en Paul Vanden Boeynants. Minder bekend is François Van Campenhout, componist van de muziek van het Belgisch volkslied, de Brabançonne. Ook niet zo bekend zijn de Britse en Duitse militaire begraafplaatsen uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog die in het domein liggen. Een eind verderop is er het gemeentehuis van Evere, eind jaren 1930 in modernistische stijl opgetrokken.
24,6 > 27,9 km: Goede Herderpark, Train World, Van Praetbrug
Langs de spoorlijn Brussel-Leuven en het rangeerstation ligt het Goede Herderpark. Niet veel later sta je al aan het stationsgebouw van Schaarbeek dat tegenwoordig Train World huisvest. Dit geweldige treinmuseum is interessant voor jong en oud. Regelmatig zijn er ook tijdelijke tentoonstellingen, zoals momenteel "Royals & Trains". En als dat nog niet genoeg is voor de kinderen, kan je wat verderop, aan de Van Praetbrug naar Docks Bruxsel, waar Lego een Discovery Centre heeft opgericht.
29,3 > 31,3 km: Tunnel Koninklijk Station, Japanse Toren, Chinees Paviljoen en Atomium
Aan wat ooit een toegangstunnel naar het station onder het Koninklijk Paleis was, wordt tegenwoordig waterkers gekweekt. De Japanse Toren, het Chinees Paviljoen en het Atomium zijn overblijfselen van de Wereldtentoonstelling van 1958. De eerste twee zijn momenteel gesloten wegens renovatiewerken die jammer genoeg blijven aanslepen. Het Atomium is bij uitstek de meest bezocht attractie in de hoofdstad met meer dan 600.000 bezoekers per jaar. Bezoek je het niet om het architecturale meesterwerk van binnenuit te bezichtigen of voor één van de tentoonstellingen, dan tenminste voor het fenomenale uitzicht over Brussel vanuit de bovenste bol.
31,3 > 35,5 km: Koloniale Tuin, Sobieskipark, Tuinen van de Bloemist, Koning Boudewijnpark
Ook in het noorden van Brussel zijn er prachtige parken, zoals de Koloniale Tuin en het Sobieskipark. Net achter die laatste heb je trouwens nog een pareltje: de Tuinen van de Bloemist. In de dagtocht Door het groene noorden van Brussel, bezocht ik die en nog vele andere plaatsen die daar de moeite waard zijn om te ontdekken. Na oversteek van de Prins Leopoldsquare en het Jeugdpark arriveer je in het mooie Koning Boudewijnpark, langs de Molenbeek. Hier kan je kiezen om één van de kleine wegen in het noorden van het park te bewandelen of verder te gaan richting Poelbos en Laarbeekbos. Ook die bossen zijn een kleine omweg waard. Iets voorbij de bloemenplukweide van FleurAkker kom je aan de nieuwe tunnel onder het spoor. De tunnel kreeg zopas een verfbeurt met medewerking van een Jetse school en enkele kunstenaars.
37,1 > 41,6 km: Zavelenberg, Kattebroek, Wilderbos, Scheutbos
Van Jette en Ganshoren gaat het naar de Zavelenberg. Ooit was daar een steengroeve, maar tegenwoordig is het beschermd landbouwgebied. De kasteelhoeve die er vroeger stond, werd in 1955 afgebroken. Na het verlaten van deze groene zone volgt een minder leuke kilometer langs een drukke baan tot aan het Kattebroek, een groene zone op de grens met Vlaanderen. Dan via de begraafplaatsen van Koekelberg en Sint-Agatha-Berchem en het Wilderbos tot aan het Scheutbos. Beide bossen werden geïmpacteerd door de verstedelijking en zijn beduidend kleiner dan pakweg 100 jaar geleden. Vanaf het Scheutbos heb je ook een (beperkt) uitzicht over Brussel. Een informatiebord herinnert aan een geallieerde B24-bommenwerper die in juni 1944 in het bos neerstortte en waarbij de bemanning omkwam.
42,0 > 46,2 km: Peterbos, Goede Luchtwijk, Neerpedevijvers
Na het Scheutbos kom je in de relatieve drukte van de Ninoofsesteenweg om dan weer enigzins de kalmte op te zoeken op de groene strook naast de Peterboswijk. Dan gaat het naar de Goede Luchtwijk, gelegen naast de Broekbeek die hier de grens tussen Vlaanderen en Brussel markeert. Aan de Appelboomstraat aangekomen heb je ook een redelijk mooi uitzicht op de omgeving. Wie wil kan iets verderop de Luizenmolen bewonderen. Dan gaat het via een kasseiweg naar de Neerpedevijvers.
48,1 > 50,3 km: Vogelzangpark en Vogelenzangbeek
Het Vogelzangpark is nog zo een prachtige plek om te vertoeven, aan de achterzijde van het Erasmusziekenhuis. Je komt hier vaak wandelende patiënten tegen. Zitbanken en picknicktafels nodigen uit om er even wat tijd te spenderen.
51,5 > 54,9 km: Kanaal Brussel-Charleroi, Zenne, Industrielaan, Station Vorst-Zuid
Wie tot hier is gewandeld, heeft gezien dat de Groene Wandeling sinds het oversteken van de Bergensesteenweg meer door industrieel gebied loopt. Het gedeelte langs het kanaal is echter heel aangenaam. Je wandelt tot aan de sluis van Anderlecht. Dan volg je een zijarm van de Zenne en tenslotte de Zenne tot midden in het industriegebied. Vanaf hier is het allicht het minst mooie stuk van de hele Groene Wandeling, de pakweg twee kilometer tot aan de enorme Audi-fabriek van Vorst. Maar het toont ook een andere zijde van de stad.
55,3 > 58,1 km: Bemptpark, Stoomtrein van Vorst, Nemo 33, Stalle, Keyenbempt
Nu volgt een aaneenschakeling van groene en industriële zones tot op het einde. Eerst is er het Bemptpark met zijn moestuintjes, rugbyterrein en het beroemde Stoomtreintje van Vorst. Hier kan je met de kinderen plaatsnemen op een minitrein die jou op een kort traject meeneemt door het park. Dan kom je in industriegebied en passeer je het redelijk nieuwe tramdepot. Tot de bouw ervan lag hier een stuk braakliggend en overwoekerd terrein, waar de Groene Wandeling door liep. Aan het rondpunt van Stalle heb je Nemo 33. Het was jarenlang het diepste duikzwembad ter wereld, maar werd in 2014 ingehaald door een Italiaans bad. Intussen staat er in Dubai een bijna dubbel zo diep bad van 60 meter. Afsluiten doen we aan de Keyenbempt. Het terrein werd eind jaren '60 onteigend om er de Brusselse Ring door te trekken. Uiteindelijk werd van die plannen afgestapt na hevig protest en kwam het braak te liggen. Intussen is het een leuk stukje groen waar je prima tot rust kan komen.
